Mutlu YUCA / GEREDE (Bolu), (DHA)- BOLU'nun Gerede ilçesinden Karabük'ün Eskipazar ilçesine kadar 288 kilometre boyunca uzanıp 100'ü aşkın köyden geçen Gerede Çayı'nda, Deri ve Karma Organize Sanayi Bölgesi'ndeki fabrikaların atıkları nedeniyle oluşan kirlilik; Bolu, Bartın, Karabük ve Zonguldak'tan gelenler tarafından protesto edildi. Kirliliğin yaşandığı bölgelerden olan Yağdaş köyünde bir araya gelenler, ellerindeki pet şişelerdeki temiz suyu çaya döküp, pankart ve sloganlarla yürüyerek, yıllardır süren kirliliği protesto etti.
Bolu'nun Gerede ilçesindeki Deri ve Karma Organize Sanayi Bölgesi'ndeki fabrikaların evsel ve sanayi atıklarını arıtmadan Gerede Çayı'na deşarj etmesi nedeniyle yaklaşık 10 yıldır kirlilik yaşanıyor. Sık sık balık ölümlerinin de olduğu çay, Gerede ilçesinden Karabük'ün Eskipazar ilçesine kadar 288 kilometre boyunca, 100'ü aşkın köyde kirlilik ve kokuya neden oluyor. Kimyasal atıklarını çaya boşaltan fabrikalara defalarca ceza kesilmesine rağmen Bolu Çayı ile birleşerek Yenice Irmağı adıyla Zonguldak Filyos'tan Karadeniz'e boşalan Gerede Çayı'ndaki kirliliğin önüne geçilemedi.
ARITMA TESİSİ TAMAMLANAMADI
Kirliliğin önüne geçmek amacıyla 2020'de arıtma tesisi inşası için ihale yapıldı. 2021'de tesisin inşaatına başlandı. 2023'e kadar bitirilmesi planlanan arıtma tesisi projesi tamamlanamadı. Tesisi yapan firma, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı'ndan proje için uzatma süresi aldı. 31 Mart 2024'te verilen uzatma süresi sona erdi. Yüzde 92'si tamamlanan proje bitmeyince çaydaki kirlilik de devam etti. Gerede Çayı'nın geçtiği, hayatın olumsuz etkilendiği köylerde yaşayanlar, arıtma tesisinin bir an önce devreye girmesi için yetkililerden yardım istedi.
YAĞDAŞ'TA TOPLANDILAR
Tesisin faaliyete geçirilememesi nedeniyle yaşanan çevre kirliliğinin her geçen gün artması ve her gün tonlarca atığın bırakıldığı Gerede Çayı'ndaki kirliliği protesto etmek için Bolu, Bartın, Karabük ve Zonguldak ile ilçelerinden gelenler, atıkların çaya deşarj edildiği Yağdaş köyünde toplandı. Aralarında Gerede ve Eskipazar Halkı Çevre Katliamına Dur Platformu Başkanı İlhan Armağan, platform sözcüsü Mehmet Emin Aslan ile STK temsilcileri ve bölge halkının olduğu grup, ellerindeki petler şişelerdeki temiz suyu köprüden Gerede Çayı'na dökerek kirliliğe dikkat çekti. 'Gerede çayı temiz aksın', 'Gerede çayı zehir saçmasın', 'Pislik burada, sıfır atık nerede' yazılı pankartlar taşıyan grup, fabrikaların zehirli kimyasal atıklarını çaya deşarj ettiği noktaya kadar sloganlarla yürüdü. Yaklaşık 100 kişilik grup, çaydan yayılan kötü koku nedeniyle maske takmak zorunda kaldı. Koku nedeniyle zor anlar geçirdiklerini belirten gruptakiler, kirliliğe tepki gösterdi.
'BURASI FİLYOS HAVZASININ ÖNEMLİ BİR PARÇASI'
Gerede ve Eskipazar Halkı Çevre Katliamına Dur Platformu Sözcüsü Mehmet Emin Aslan, Gerede Deri ve Karma Organize Sanayi bölgesindeki fabrikaların yasa dışı olarak çaya atıklarını bıraktığını belirterek, "Gerede Deri ve Karma Organize Sanayi bölgesindeki fabrikaların faaliyetlerinden kaynaklanan aşırı kirletilmiş atık sular uzun yıllardır Filyos nehir havzasını ciddi anlamda kirletmektedir. Burası Filyos havzasının önemli bir parçasıdır. Bu durum hem çevresel dengeyi bozmakta hem de bölge halkının ve ekosistemi oluşturan tüm canlıların sağlığı ile birlikte yöre halkının geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılık faaliyetlerini ciddi boyutlarda tehdit etmektedir. Çevre katliamı boyutundaki bu durum karşısında yükselen feryatlara rağmen Gerede Deri ve Karma OSB’lerde üretim yoğun bir şekilde devam etmekte ve her gün binlerce ton zehirli atık su, yasa dışı olarak dökülmektedir” dedi. (DHA)