Aliekber METE/ANKARA, (DHA)- ENERJİ ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, "Tüm arama ve üretim çalışmalarımızın sonucu olarak petrol ve doğal gazda tarihimizin en yüksek üretim seviyelerine ulaştık. Yurt içi ve yurt dışında günlük toplam 180 bin varil üretim gerçekleştiriyoruz. Bu üretimle her gün yaklaşık 7 milyon aracın yakıt ihtiyacını kendi petrolümüzle karşılayabiliyoruz. Ayrıca, petrol üretiminin her aşamasını yerlileştirmeyi hedefliyoruz" dedi.
TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı'nın '2026 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi' ile '2024 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanun Teklifi'ni görüşmek üzere AK Parti Samsun Milletvekili Mehmet Muş başkanlığında toplandı. CHP Karabük Milletvekili Cevdet Akay, komisyon toplantısına mutfak tüpüyle katıldı. Akay, tüpü göstererek, "2002 yılında 12 kilogramlık mutfak tüpü 50 liraya dolarken 2025 yılında ise bin liraya doluyor. Tam 50 kat artış var. Yanan mutfak tüpü değil halkın cebi. Bu bütçede enerji adaleti yok, mutfakta ateş var. Son 1 yılda konutta elektrik fiyatları yüzde 63, doğal gaz yüzde 25, akaryakıt ise yüzde 29 artmış. Artık buna vatandaşın dayanması mümkün değil" ifadelerini kullandı. CHP Malatya Milletvekili Veli Ağbaba ise toplantıda, Mersin Akkuyu Nükleer Santrali'nin üzerinde Rusya bayrağı olan fotoğrafı göstererek, Mersin'in Ruslar tarafından işgal edildiğini öne sürdü. Ağbaba, Rus firmanın 20 milyar dolarlık yatırım karşılığında Türkiye'den 15 yıl sonunda 35 milyar dolar ödeme alacağını söyledi.
'2025'TE 2 BİN 43 ADET FAALİYET DURDURMA KARARI ALDIK'
Ardından Bakan Bayraktar, bütçe teklifiyle ilgili sunum yaptı. Madenciliğin; ekonomik güvenlik, jeopolitik, sanayileşme ve teknolojik gelişmelerin ana unsurlarından biri olduğunu belirten Bakan Bayraktar, 'Önce insan, sonra çevre, sonra katma değerli madencilik' anlayışıyla hareket ettiklerini aktardı. Bakan Bayraktar, "Aramadan üretime kadar her aşamada modern teknolojileri de kullanarak daha etkin, şeffaf ve güvenilir denetimler yapıyoruz. 2024 yılında aylık ortalama 774 adet olan denetim sayımızı, 2025 yılında 806’ya yükselttik. Bu denetimlerin neticesi olarak, bu yılın ilk 10 ayında 1323 firmaya idari para cezası uyguladık. Ayrıca 2 bin 43 adet faaliyet durdurma tedbiri aldık. Meclisimizin yaptığı kanun düzenlemesiyle ruhsat sahiplerinin rehabilitasyon yükümlülüklerini artırarak her bir sahanın doğaya yeniden kazandırılmasını güvence altına aldık. Yeni düzenlemeyle birlikte madencilik faaliyeti ile rehabilitasyon yükümlülüğünün eş zamanlı başlamasını hedefliyoruz. Bugüne kadar rehabilite edilen 18 bin futbol sahası büyüklüğünde 12 bin 962 hektarlık sahada, 23,5 milyonun üzerinde ağaç dikilmesini sağladık" diye konuştu. Bakan Bayraktar ayrıca, madencilik sektörünün hacminin 525 milyar liraya ulaştığını ve maden ihracatının 6 milyar dolar seviyesinde olduğunu ifade etti.
'STRATEJİK VE KRİTİK MADENLERİ HUKUKİ GÜVENCEYE KAVUŞTURDUK'
Yer altı zenginliklerinin katma değerli ürünler haline getirilmesi ve savunma sanayi, nükleer, enerji ile çelik gibi sektörlerde kullanılması için üretim sektörlerini hayata geçirdiklerini kaydeden Bakan Bayraktar, "Stratejik önemi sebebiyle son dönemde uluslararası ticaret savaşlarının merkezinde yer alan nadir toprak elementlerinin üretilmesi ve işlenmesi en öncelikli konularımızdan biridir. Bu doğrultuda, Eskişehir Beylikova’da yoğunlaştırdığımız arama faaliyetleri kapsamında, 125 bin metrenin üzerinde sondaj gerçekleştirdik. 694 milyon ton ile dünyada tek sahada en büyük ikinci nadir toprak elementi kaynağını tespit ederek, üretime yönelik olarak pilot tesisimizi devreye aldık. Endüstriyel tesisin kurulması çalışmalarına devam ediyoruz. Ayrıca, nadir toprak elementleri ve diğer kritik mineraller özelinde çalışmalar yapmak üzere 2018 yılında kurduğumuz Nadir Toprak Elementleri Araştırma Enstitüsünde; cevher zenginleştirme, saflaştırma ve geri dönüşümden ürün elde edilmesi faaliyetlerine TENMAK çatısı altında devam ediyoruz. Savunma sanayimizin, yerli otomobilimizin, batarya teknolojilerinin ve yenilenebilir enerji ekipman üretiminin merkezinde yer alan kritik ve stratejik madenler vazgeçilmez niteliktedir. Bu kapsamda yürüttüğümüz çalışmalar neticesinde ocak ayında, 'Türkiye Kritik ve Stratejik Madenler Raporu'nu yayımladık. Bu raporla birlikte ülkemiz için kritik ve stratejik önemi olan toplam 37 maden türünü belirledik. Yeni yapılan kanuni düzenlemeyle Türkiye’nin stratejik ve kritik madenlerini ilk kez hukuki güvenceye kavuşturduk. Bu madenleri artık özel bir statüde değerlendiriyoruz" dedi.
'PETROL ÜRETİMİNİN HER AŞAMASINI YERLİLEŞTİRMEYİ HEDEFLİYORUZ'
Bakan Bayraktar, petrol ve doğal gaz gibi enerji kaynaklarında dışa bağımlılığın yüksek olması nedeniyle Türkiye'nin enerji arz güvenliği ve dış ticaret dengesi üzerinde önemli etkiler oluşturduğunu ve bu nedenle 66 milyar dolar enerji ithalatının azalması için arama ve üretim faaliyetlerinin artırıldığını belirtti. Bakan Bayraktar, arama çalışmalarıyla ilgili bilgi vermesinin ardından şunları kaydetti:
"Tüm arama ve üretim çalışmalarımızın sonucu olarak petrol ve doğal gazda tarihimizin en yüksek üretim seviyelerine ulaştık. Yurt içi ve yurt dışında günlük toplam 180 bin varil üretim gerçekleştiriyoruz. Bu üretimle her gün yaklaşık 7 milyon aracın yakıt ihtiyacını kendi petrolümüzle karşılayabiliyoruz. Ayrıca, petrol üretiminin her aşamasını yerlileştirmeyi hedefliyoruz. Gabar Bölgesi’nde kullandığımız; tamamı milli imkanlarla üretilen, yerli yazılıma sahip Koca Yusuf, Seyit Onbaşı ve Naim Süleymanoğlu sondaj kuleleri, enerjide ve teknolojide bağımsızlık vizyonumuzun önemli örneklerini teşkil etmektedir."
'3 MİLYAR DOLAR DOĞAL GAZ İTHALATINI ÖNLEYECEK'
Türkiye'nin enerji kaynak ve tedarik rotalarını çeşitlendirdiklerini aktaran Bakan Bayraktar, yenilenebilir enerji kaynaklarıyla ilgili, "İstikrarlı bir enerji dönüşümü için yerlileştirme politikalarımız ile enerji sanayimizin kapasitesini de güçlendiriyoruz. Bu kapsamda güneş panellerinde yüzde 91, rüzgar türbinlerinde ise yüzde 65 yerlilik oranına ulaştık. Yenilenebilir enerji ekipman imalatında faaliyet gösteren 500 imalatçı firmayla 50 bin kişiye doğrudan yeşil istihdam sağlıyoruz. Diğer taraftan, baz yük kapasitemizin artırılması, dışa bağımlılığın azaltılması ve bölgesel istihdamın güçlendirilmesi adına yerli kömür santrallerinin desteklenmesi önem arz etmektedir. Bu doğrultuda, 2030 yılına kadar geçerli olacak yerli kömürden elektrik üreten santrallere yönelik yeni destek modelimizi uygulamaya aldık. Böylelikle toplam 3 milyar dolar doğal gaz ithalatını önleyecek, maden ve santrallerdeki 26 binin üzerindeki insanımızın istihdam sürekliliğini sağlayacağız" dedi.
'ENERJİ TÜKETİM DESTEĞİNE DEVAM EDİYORUZ'
Bakan Bayraktar, 'Ulusal Enerji Verimliliği Eylem Planı' kapsamında enerji tüketiminde yüzde 16 oranında tasarruf sağlanacağını ve enerji tasarrufu ile ilgili bakanlığın sunduğu destekleri anlattı. Küresel gelişmeler nedeniyle enerji ve emtia fiyatlarının belirsiz bir seyirde devam ettiğini ifade eden Bakan Bayraktar, "Bu belirsizliklerden vatandaşlarımızı korumak için başlattığımız enerji tüketim desteğine devam ediyoruz. Bu kapsamda, tüm vatandaşlarımızın elektrik ve doğal gaz faturalarında bugünün fiyatlarıyla 2024 yılında 548 milyar, 2025 yılı ilk 10 ayında ise yaklaşık 530 milyar TL’lik tutar Hazinemiz tarafından karşılanmıştır. Halihazırda meskenlerde kullanılan elektriğe yüzde 54; doğal gaza ise yüzde 45 destek verilmektedir. Dar gelirli hanelere elektrik tüketim desteği kapsamında, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca hanedeki kişi sayısına göre aylık 150 kilovatsaate kadar ücretsiz elektrik temin edilmektedir. Ayrıca ısınma desteği kapsamında doğal gaz ve kömür yardımlarımız da devam etmektedir. Bu kapsamda, günümüz fiyatlarıyla; 2019-2025 yılları arasında 3,5 milyon haneye 86 milyar TL doğrudan elektrik tüketim desteği, 2022-2025 yılları arasında 679 bin haneye 4,8 milyar TL doğrudan doğal gaz tüketim desteği verilmiştir. Bunlarla birlikte 2003 yılından itibaren 225 milyar TL kömür yardımı yaptık" ifadelerini kullandı. Bakan Bayraktar ayrıca bakanlığın 2026 yılı bütçesinin 58,4 milyar lira olduğunu sözlerine ekledi.
KOMİSYON TOPLANTISI DEVAM EDİYOR
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın sunumunun ardından toplantı, milletvekillerinin bütçe üzerine yaptığı değerlendirmelerle devam ediyor. (DHA)
